Wat is een gezonde gewichtstoename in de zwangerschap en hoe zit dat als je start BMI verhoogd is? Een logische beredenering dat je gewicht in de zwangerschap toeneemt, als je even logisch nadenkt dat er een baby, placenta en vruchtwater in je buik ontwikkeld. Lang niet altijd is dit iets waar je als vrouw naar uitkijkt. Opmerkingen als ‘het moet er ook weer allemaal af’ en ‘dit komt nooit meer goed’ hoor ik mijn cliënten maar al te vaak zeggen. In deze blog meer over een normale, gezonde gewichtstoename in de zwangerschap, maar vooral meer informatie over het aankomen in de zwangerschap wanneer je de zwangerschap start met overgewicht of obesitas. Juist omdat ik wil informeren en motiveren tot het zo gezond mogelijk je zwangerschap doorlopen, want júist deze periode kan aanleiding zijn tot beheersing van je gewicht.
Een gezonde toename in gewicht tijdens de zwangerschap geeft de beste resultaten als het gaat om complicaties tijdens de zwangerschap of bevalling en lichaamsgewicht van moeder én kind op langere termijn. Toch blijkt maar liefst 2/3e van de vrouwen geen gezonde gewichtstoename te hebben. Om te berekenen wat voor jou een gezonde gewichtstoename is, zal eerst je BMI worden berekend. De meeste verloskundig zorgverleners zullen bij de eerste controle vragen naar je lengte en gewicht. De BMI (body mass index) is je gewicht in KG delen door het kwadraat van de lichaamslengte per M. Een berekening die vaak wordt gebruikt. Een BMI tussen de 19 en 24,9 schalen we als normaal. Bij een lager BMI spreken we van ondergewicht en bij een hoger BMI van overgewicht of obesitas.
Tabel 1. Gewichtsclassificatie volgens de WHO
Na berekening van je BMI, weten we ook wat een gezonde gewichtstoename is. Zoals in tabel 2 te zien, betekent dit dus ook dat hoe hoger je start BMI is, hoe minder aankomen gezond is. Niet omdat jouw kindje minder mag/zal gaan wegen, maar juist omdat je met een hoger start BMI al meer kans op complicaties hebt tijdens zwangerschap en bevalling en dit risico verder toeneemt naarmate je meer aankomt in de zwangerschap.
Tabel 2. Gezonde gewichtstoename is volgens richtlijnen I.O.M. (2009)
Vanaf een BMI van 30 is er een dusdanig verhoogde kans op complicaties in de zwangerschap of tijdens de bevalling, denk aan zwangerschapsdiabetes, een verhoogde bloeddruk of een kind met een hoog geboortegewicht (macrosomie). Tijdens de bevalling zien we vaker de noodzaak tot een kunstverlossing, een schouderdystocie of een fluxus (meer dan 1 liter bloedverlies). Het kind heeft op latere leeftijd een groter risico op het ontwikkelen van overgewicht, obesitas en diabetes. Om deze reden wordt er in de meeste regio’s vanaf een BMI van 30 het advies gegeven een glucosetolerantietest en/of groeiecho’s uit te voeren tijdens de zwangerschap. Met deze screeningsmethoden hopen we een zwangerschapsdiabetes of macrosoom kind tijdig op te sporen zodat daar op geanticipeerd kan worden. In onze video van volgende week meer over zwangerschapsdiabetes (spoiler!).
Nogmaals wil ik benadrukken deze blog niet te hebben geschreven om jullie te wijzen op complicaties, nadelen en negativiteit. Ik wil jullie graag motiveren tot gedragsverandering, JUIST in de zwangerschap. De meeste vrouwen weten allang dat het BMI verhoogd is en welke risico’s dat met zich meebrengt, alleen afvallen en een gezonde levensstijl is tot op heden nog niet gelukt. Laat de zwangerschap nu juist hét moment zijn om dit wel op te pakken. Niet alleen omdat het voor jezelf gezondheidswinst op zal leveren, maar absoluut ook omdat dit een gezonde start voor je kind geeft. Ik adviseer dan ook, in samenwerking met een diëtist of voedingscoach, aan de slag te gaan met het gezond aankomen in de zwangerschap. Er kan berekend worden wat voor jou een gezonde toename in gewicht is en gezocht worden naar een gezond voedings- en beweegpatroon, maar vooral naar voeding en beweging wat past binnen jouw leven. Dan zal je het ook volhouden. Kunnen wij je adviseren over je BMI en toename in gewicht tijdens de zwangerschap? Laat je het ons weten. En wellicht heb je tips wat voor jou werkte in het verantwoord aankomen?
Liefs, de vlogkundige